آنچه در این مجادله وجود دارد و به بحث ما مربوط مىشود، این است که در حقیقت، هیچ نزاع و اختلاف واقعىاى میان این دو نفر وجود ندارد. زیرا هر دو دانشمند یهودى بر اینکه اصل خلق انسان به صورت خدا، مهمترین و اصلىترین آموزه تورات است، توافق دارند؛ با این تفاوت که بنعزّاى آیهاى را که عینِ آن اصل را بیان نموده ذکر کرده، ولى عقیوا آیهاى را که دربرگیرنده روشنترین نتیجه اخلاقى آن است، بیان داشته است. با توجه به سنت یهودى در ترجیح دادن عمل بر نصیحت و موعظه، جاى تعجب ندارد که عقیوا، دستکم در نزد عامه مردم، برنده مجادله یادشده باشد. تأکید آیین یهود بر احترام به همنوع که ریشه در اصلِ آفرینش انسان به صورت خداوند دارد، در یکى از شناخته شدهترین آموزههاى اخلاقى حاخامى با عنوان فرمان طلایى، که توسل هیلِل(29) تدوین شد، بیان شده است. هیلل در پاسخ به فردى غیریهودى که از وى مصرانه خواسته بود تا تمام تورات را به وى آموزش دهد، مىگوید: "آنچه را که خود دوست ندارى براى دیگران دوست نداشته باش. این پیام کلى تورات است، و بقیه تورات در واقع تفسیر این جمله است. برو و بیاموز." این شاید طرز فکر شخصى من باشد (دوست ندارم به من ایراد گرفته شود)؛ ولى گمان مىکنم که نوع بیان هیلل از این اصل نسبت به بیان یکى از معاصرین مشهور او که سعى در ارائه همان عقیده در قالب عبارتى اثباتى نموده، بهتر و برتر باشد: "با بقیه آنگونه رفتار کن که دوست دارى با تو رفتار کنند." زیرا من فکر مىکنم که هیچ لطفى به همنوع، بالاتر و بهتر از این نیست که انسان آنان را به حال خود رها کند، اگر رفتار آنان موجب اذیت و آزار کسى نمىشود.در مجموع، علىرغم اهمیت آموزههاى اخلاقى در کتاب مقدس و تلمود، این متون از هرگونه نظام اخلاقىاى که به صورت آگاهانه و تحت این عنوان طراحى شده باشد، خالىاند. در دیدگاه این متون، اخلاق، حتى به عنوان مقوله و موضوع دینى، فکرى و انسانى مجزا و مستقلى نیز مطرح نیست. تنها در قرون میانه و در نتیجه تأثیرات آشکار شیوه یونانى در دستهبندى علوم، که توسط مسلمانان منتقل گردید، با اولین مجموعه آثار مستقل یهودیت که آگاهانه و آشکارا، صرفا درباره موضوعات اخلاقى نگاشته شده، برخورد مىکنیم. این مجموعهها ممکن است در اصل و بنیاد، یونانى به نظر رسد و بررسى رفتارهاى اخلاقى و صحیح در آنها قدیمى باشد، ولى آنچه جدید و تازه است ترکیب و تدوین این متون است که پیرامون رفتارهاى اخلاقىِ خارج از متن و سیاق خشک و دقیق تورات و هلاخا نگاشته شدهاند.
