با نگاهی بر تاریخ و نحوه راه یابی شرکت های صهیونیستی به بازار جمهوری اسلامی ایران خواهیم یافت که قرارداد با شرکت هایی چون نستله و کوکاکولا در قالب سرمایه گذاری های مستقیم خارجی در سالهای 70 تا 72 در دوره اول دولت آقای هاشمی رفسنجانی منعقد شده است. نشریه بین المللی MEED در ژوییه 1994(1373) مطلبی را در خصوص نحوه ورود کمپانی های صهیونیستی به ایران منتشر می نماید که به شرح ذیل می باشد:

" قرار است کمپانی «نستله» برای تولید شیر خشک و غذای کودک در ایران سرمایه گذاری نمایند. این سرمایه گذاری مشترک شاید بزرگترین سرمایه گذاری مستقیم خارجی پس از انقلاب 1979 ایران باشد.

ورود «نستله» به ایران، با ورود چند کمپانی چند ملیتی دیگر، همچون کوکاکولا و پپسی کولا، همزمان گردیده است. چند شرکت بزرگ دیگر نظیر شرکت انگلیسی «اونی لیور» (Unilever) در حال حاظر سرگرم مذاکره با دولت ایران می باشند.

دولت ایران قصد دارد در قانون مربوط به سرمایه گذاری های خارجی تجدید نظر کرده و بسیاری از موانع موجود را از سر راه سرمایه گذاری های کمپانی های خارجی بردارد. پیش نویس قانون جدید سرمایه گذاری خارجی در هیات دولت تصویب شده و به زودی تقدیم پارلمان خواهد شد. قانون قبلی در دهه 1950 به تصویب رسیده و در اواخر دهه  1980، با اصلاحاتی مجددا مورد تایید دولت وقت قرار گرفته است.

مسئله سرمایه گذاری «نستله» در ایران، نخستین بار توسط یکی از مقامات وزارت صنایع فاش گردید. وی اعلام کرد که طرفین برای اجرای این پروژه به توافق رسیده اند، اما یک مقام «نستله» در سویس، ضمن تایید این خبر، اعلام کرد که شرکت متبوعش منتظر تصویب رسمی پیشنهادهایش توسط دولت ایران می باشد.

کارشناسان صنعتی معتقدند که طرح مزبور (که قرار است در نزدیکی تهران به مورد اجرا گذاشته شود) حدود 50 تا 100میلیون دلار هزینه در بر دارد. به گفته مقامات وزارت صنایع: «قرار است ایران سرمایه گذاری اولیه (زمین،ساختمان،تاسیسات و...) را انجام دهد و بقیه سرمایی گذاری بر عهده نستله می باشد.» ضمنا قرار است نیمی از تولیدات این پروژه به خارج صادر شود. گفته میشد که در سرمایه گذاری بر روی این پروژه، بخش خصوصی ایران نیز مشارکت دارد.در ابتدا نستله خواستار هشتاد درصد سهام این شرکت بود، اما در اثر مخالفت ایران سر انجام کمتری رضایت داده است.در عین حال، مقامات «نستله» میگویند که تا این توافق به مرحله نهایی نرسد، از ذکر جزییات آن معذورند.

در اوایل سال1993، شرکت کوکاکولا ضمن انعقاد قراردادی با شرکت «خوشگوار» خراسان، فعالیت خود را در ایران آغاز کرد و از آن زمان تاکنون توانسته است بخش بزرگی از بازار ایران را به خود اختصاص دهد. مجتمع دیگری نیز قرار است توسط شرکت«ملیکا» (Melica) در تهران احداث شود، اما به علت برخی اختلافات جزئی هنوز آغاز نشده است. گزارش هایی نیز از اجرای یک پروژه بزرگ دیگر توسط این کمپانی در یزد در دست است.پپسی کولا نیز بدون سروصدا و بدون انتشار هرگونه اعلامیه رسمی،از اوایل ماه ژوئن فعالیت خود را درمشهد آغاز کرده است.گفته میشود شرکتی که به نمایندگی از سوی پپسی کولا عمل می کند، شرکت «نیسان شرق» نام دارد.

ورود کوکاکولا به بازار ایران مناقشات فراوانی را به دنبال داشت. علت این مناقشات نیز وابستگی شرکت مزبور به آمریکاست. رادیکالها و بنیاد مستضعفان، هر یک از دیدگاه خاص خود تلاش گسترده ای را برای ممانعت از فعالیت این شرکت در ایران آغاز کردند. بنیاد مستضعفان مالکیت چندید کارخانه تولید نوشابه وطنی را در اختیار دارد به همین دلیل به دولت فشار می آورد که مانع فعالیت شرکت های کوکاکولا و پپسی کولا شود،اما این تلاشها تا کنون بی نتیجه مانده است.

پپسی کولا نیز علاوه بر پیوند هایی که با انگلیس دارد، به دلیل خاطره ای که مردم از دوران تصدی یک فرد بهایی بر این شرکت دارد، با دشواری روبرو می باشد. محصولات این شرکت دردوران شاه، به همین دلیل از جانب ایرانیان مذهبی تحریم شده بود.اما اکنون به نظر می رسد تا حدودی این مشکل حل شده است."

لازم به ذکر است که شرکت نستله که بزرگترین تولیدکننده‌ی مواد غذایی دنیا محسوب می‌شود، به پاس خدماتش به رژیم اشغال‌گر قدس، جایزه‌ی جوبیلی را از نتانیاهو (نخست‌وزیر وقت اسراییل) گرفته است. این شرکت بیش از دویست‌میلیارد تومان در اسراییل سرمایه‌گذاری کرده و در مقابل این خوش‌خدمتی، سالانه حدود بیست و چهارمیلیارد تومان کمک مالی از ایالات متحده دریافت می‌کند.

دفتر حفظ و نشر آثارحضرت آیت‌الله خامنه‌ای ویژه‌نامه‌ای با عنوان " تجارت با غیر مسلمان" تهیه و منتشر کرده است. در این ویژه‌نامه آمده است:
س 1347: آیا وارد کردن کالاهاى اسرائیلى و ترویج آنها جایز است؟ در صورتى که این کار هر چند بر اثر اضطرار صورت بگیرد، آیا فروش آنها جایزاست؟
باید از معاملاتى که به نفع دولت غاصب اسرائیل که دشمن اسلام و مسلمین است، خوددارى شود و وارد کردن و ترویج کالاهاى آنان که از ساخت و فروش آن سود مى برند، براى هیچکس جایز نیست و همچنین براى مسلمانان هم خرید آن کالاها بخاطر مفاسد و ضررهایى که براى اسلام و مسلمین دارد جایز نیست.
س 1348: آیا وارد کردن کالاهاى اسرائیلى توسط تجار و ترویج آن در کشورى که تحریم اقتصادى اسرائیل را لغو کرده، جایزاست؟
واجب است افراد از وارد کردن و ترویج کالاهایى که دولت حقیر اسرائیل از ساخت و فروش آن منتفع مى‏شود، خوددارى کنند.
س 1349: آیا براى مسلمانان خرید کالاهاى اسرائیلى که در سرزمین اسلامى به فروش مى‏رسند، جایز است؟
بر آحاد مسلمین واجب است که از خرید و استفاده از کالاهایى که سود تولید و فروش آنها عاید صهیونیست‏ها که با اسلام و مسلمین در حال جنگ هستند، مى‏شود، اجتناب کنند.

دفتر حفظ و نشر آثارحضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخش استفتائات سایت farsi.khamenei.ir ویژه‌نامه‌ای با عنوان " تجارت با غیر مسلمان"
تهیه و منتشر کرده است.
در این ویژه‌نامه آمده است:
س 1347: آیا وارد کردن کالاهاى اسرائیلى و ترویج آنها جایز است؟ در صورتى که این کار هر چند بر اثر اضطرار صورت بگیرد، آیا فروش آنها جایزاست؟
باید از معاملاتى که به نفع دولت غاصب اسرائیل که دشمن اسلام و مسلمین است، خوددارى شود و وارد کردن و ترویج کالاهاى آنان که از ساخت و فروش آن سود مى برند، براى هیچکس جایز نیست و همچنین براى مسلمانان هم خرید آن کالاها بخاطر مفاسد و ضررهایى که براى اسلام و مسلمین دارد جایز نیست.
س 1348: آیا وارد کردن کالاهاى اسرائیلى توسط تجار و ترویج آن در کشورى که تحریم اقتصادى اسرائیل را لغو کرده، جایزاست؟
واجب است افراد از وارد کردن و ترویج کالاهایى که دولت حقیر اسرائیل از ساخت و فروش آن منتفع مى‏شود، خوددارى کنند.
س 1349: آیا براى مسلمانان خرید کالاهاى اسرائیلى که در سرزمین اسلامى به فروش مى‏رسند، جایز است؟
بر آحاد مسلمین واجب است که از خرید و استفاده از کالاهایى که سود تولید و فروش آنها عاید صهیونیست‏ها که با اسلام و مسلمین در حال جنگ هستند، مى‏شود، اجتناب کنند.
س 1350: آیا گشایش دفترهاى مسافرت به اسرائیل در کشورهاى اسلامى جایز است؟ و آیا براى مسلمانان تهیه بلیط از این دفاتر جایزاست؟
این کار به دلیل ضررهایى که براى اسلام و مسلمین دارد، جایز نیست و همچنین مبادرت به انجام اعمالى که نقض تحریم مسلمانان علیه دولتِ دشمن و محارب اسرائیل محسوب شود، براى هیچکس جایز نیست.
س 1351: آیا خرید تولیدات شرکتهاى یهودى یا امریکایى یا کانادایى با وجود این احتمال که شرکتهاى مزبور به تقویت دولت اسرائیل مى‏پردازند، جایز است؟
اگر خرید و فروش این تولیدات موجب تقویت دولت حقیر و غاصب اسرائیل شده و یا در راه دشمنى با اسلام و مسلمین بکار مى‏روند، خرید و فروش آنها براى هیچکس جایز نیست و الاّ اشکال ندارد.
س 1352: اگر کالاهاى اسرائیلى وارد کشورهاى اسلامى شود، آیا جایز است تاجران بخشى از آنها را خریده و به مردم بفروشند و آنها را ترویج کنند؟
این کار براى آنان به علت مفاسدى که دارد، جایز نیست.
س 1353: اگر کالاهاى اسرائیلى در فروشگاههاى عمومى یک کشور اسلامى عرضه شود، آیا خرید آنها توسط مسلمانان در صورتیکه تهیه کالاهاى غیراسرائیلى مورد نیاز که از کشورهاى دیگر وارد شده‏اند، امکان داشته باشد، جایز است؟
بر آحاد مسلمین واجب است که از خرید و استفاده از کالاهایى که منفعت تولید و خرید آنها عائد صهیونیست‏ها که محارب با اسلام و مسلمین هستند، مى‏شود، اجتناب کنند.
س 1354: اگر بدانیم که کالاهاى اسرائیلى بعد از تغییر گواهى مبدأ از طریق کشورهاى دیگرى مثل ترکیه، قبرس و غیره مجدّدا صادر مى‏شوند تا خریداران مسلمان گمان کنند که آنها غیر اسرائیلى هستند، زیرا مى‏دانند که اگر مسلمانان بدانند که آنها ساخت اسرائیل هستند، از خرید آنها خوددارى مى‏کنند، دراین صورت تکلیف مسلمانان چیست؟
مسلمانان باید از خرید و ترویج و استفاده از آن کالاها خوددارى نمایند.
س 1355: خرید و فروش کالاهاى امریکایى چه حکمى دارد و آیا این حکم شامل همه کشورهاى غربى مثل فرانسه وانگلستان هم مى‏شود؟ و آیا آن حکم مخصوص ایران است و یا در همه کشورها جارى است؟
اگر خرید کالاهاى وارداتى از کشورهاى غیراسلامى و استفاده از آنها باعث تقویت دولتهاى کافر و استعمارگر که دشمن اسلام و مسلمین هستند، شود و یا قدرت مالى آنها را براى هجوم به سرزمین‏هاى اسلامى یا مسلمین در سرتاسر عالم، تقویت نماید، واجب است که مسلمانان از خرید و بکارگیرى و استفاده از آنها اجتناب کنند، بدون اینکه فرقى بین کالایى با کالاى دیگر و دولتى با دولت دیگر از دولتهاى کافرى که دشمن اسلام و مسلمین هستند، وجود داشته باشد و این حکم هم اختصاصى به مسلمانان ایران ندارد.
س 1356: کسانى که در کارخانه‏ها و مؤسساتى کار مى‏کنند که سود آنها به دولتهاى کافر مى‏رسد و باعث استحکام و تقویت آنها مى‏شود، چه تکلیفى دارند؟
کسب درآمد با کارهاى مشروع فى‏نفسه اشکال ندارد هر چند از امورى باشد که درآمد آن به دولت غیراسلامى مى‏رسد، مگر زمانى که آن دولت در حال جنگ با اسلام و مسلمین باشد و از نتیجه کار مسلمانان در این جنگ استفاده کند.

حضرت امام (ره) برای حمایت از مردم فلسطین و اعلام همبستگی مسلمانان با آنان، آخرین جمعه ماه رمضان را روز قدس اعلام کردند که این روز نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. اما ما در تناقض عجیبی به سر می‌بریم؛ از یک طرف برای اعلام حمایت از مردم فلسطین راهپیمایی می‌کنیم و از طرف دیگر از محصولاتی که توسط شرکت‌های صهیونیستی تولید می‌شوند استفاده می‌کنیم و با این کار، پول گلوله‌هایی که به سمت فلسطینیان شلیک می‌شود را می‌پردازیم!

فتواهایی که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد

مراجع عظام تقلید در آستانه روز قدس متفقاً مردم را به شرکت در راهپیمایی این روز دعوت می‌کنند، اما مراجع در مورد حمایت از مردم فلسطین فتواهایی هم دارند که کمتر مورد توجه و عمل قرار گرفته است. در ادامه نگاهی داریم به فتاوای مراجع عظام تقلید در خصوص حکم استفاده از محصولات صهیونیستی.

امام خمینی (ره):
روابط تجاری و سیاسی با بعض دول که آلت دست دول بزرگ جائر هستند، از قبیل دولت اسراییل، جایز نیست و بر مسلمانان لازم است که به هر نحو ممکن است، با این نحو روابط مخالفت کنند و بازرگانانی که با اسراییل و عمال اسراییل روابط تجاری دارند، خائن به اسلام و مسلمانان و کمک‌کار به هدم احکام هستند و بر مسلمانان لازم است با این خیانت‌کاران، چه دولت‌ها و چه تجار، قطع رابطه کنند و آن‌ها را ملزم کنند به توبه و ترک روابط با این نحو دولت‌ها. (1)

مقام معظم رهبری:
باید از معاملاتی که به نفع دولت غاصب اسراییل ـ که دشمن اسلام و مسلمین است ـ خودداری شود و وارد کردن و ترویج کالاهای آنان که از ساخت و فروش آن سود می‌برند، برای هیچ‌کس جایز نیست. هم‌چنین خرید آن کالاها از سوی مسلمانان، به خاطر مفاسد و ضررهایی که برای اسلام و مسلمین دارد، جایز نیست. خرید هرگونه کالایی که موجب تقویت صهیونیسم شود، جایز نیست. (2)

سوال: آیا خرید تولیدات شرکت‌های یهودی، آمریکایی یا کانادایی با این احتمال که این شرکت‌ها دولت اسراییل را تقویت می‌کنند، جایز است؟
جواب: اگر خرید و فروش این تولیدات، موجب تقویت دولت حقیر و غاصب اسراییل شده یا در راه دشمنی با اسلام و مسلمین به کار می‌روند، خرید و فروش آن‌ها برای هیچ‌کس جایز نیست، وگرنه اشکال ندارد. (3)

سوال: آیا براى مسلمانان خرید کالاهاى اسرائیلى که در سرزمین اسلامى به فروش مى‏رسند، جایز است؟
جواب: بر آحاد مسلمین واجب است که از خرید و استفاده از کالاهایى که سود تولید و فروش آنها عاید صهیونیست‏ها که با اسلام و مسلمین در حال جنگ هستند، مى‏شود، اجتناب کنند. (4)

آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی:
خرید و استفاده از محصولات شرکت‌های آمریکایی و اسراییلی جایز نیست. خرید و فروش از شرکت‌هایی که وابستگی روشنی به شرکت‌های اسراییلی یا آمریکایی دارند جایز نیست. استخدام و هرگونه فعالیتی در چنین شرکت‌هایی حرام است.

آیت‌الله فاضل لنکرانی:
تردیدی نیست که خرید و فروش از مراکزی که ولو به مقدار اندک با این رژیم مرتبت است، حرام است. خصوصا مسلمانان بلاد اسلامی باید از معامله با آنان خودداری و اجازه حضور شرکت‌های حامی آنان را ندهند.

آیت‌الله حسین نوری همدانی:
هر شرکت و موسسه‌ای که در راه تقویت دشمنان اسلام اقدام می‌نماید و سود به دست آمده {را} در مسیر تضعیف اسلام و نظام اسلامی به کار می‌گیرند، فعالیت آنان جایز نیست و هرگونه همکاری با آن‌ها حرام است.

آیت‌الله سیستانی
هیچ مسلمانی نمی‌تواند از محصولات یک کشور غیر اسلامی که در حال جنگ با مسلمین است مثل اسرائیل چیزی بخرد.

آیت‌الله تبریزی:
خرید و فروش کالاهای مذبور [کالاهای اسرائیلی و شرکتهای حامی رژیم صهیونیستی] تایید حکومت ظالم محسوب می‌شود و جایز نیست.

 آیت‌الله صافی گلپایگانی:
خرید محصولاتی که موجب تقویت صهیونیست بشود، حرام است.

از مواضع دوگانه دولت تا بی‌تفاوتی برخی از مردم

همان‌طور که مشاهده شد مراجع عظام تقلید متفق‌القول عقیده دارند که خرید و فروش و استفاده از کالاهای تولید رژیم صهیونیستی یا کالاهایی که سود آنها نصیب این رژیم غاصب می‌شود، حرام است. اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که مگر نه این که کشور ایران اکنون دارای یک حکومت اسلامی است که باید در شئون مختلف حکومتی خود، از جمله مراودات اقتصادی، احکام و دستورات اسلامی را مدنظر قرار دهد؟ پس چگونه است که انواع و اقسام مارک‌های شرکت‌های رژیم صهیونیستی مثل نستله، نسکافه، کوکاکولا و ... در ایران به وفور یافت می‌شوند و چه بسا دسترسی به آنها از دسترسی به محصولات شرکت‌های ایرانی راحت‌تر است؟

این در حالی است که برخی از تشکل‌های مردم‌نهاد در کشورهایی مانند سوئد، ترکیه و برخی دیگر از کشورهای اروپایی و کشورهای امریکای لاتین که نظامی همسو با منافع رژیم صهیونیستی دارند، خود دست به کار شده‌اند و کالاهای صهیونیستی را تحریم و به دولت نیز فشار می‌آورند که تحریم این کالاها را در راستای برنامه‌های و اهداف خود قرار دهد و این کار را در سطح ملی پی‌گیری کند. با این حال، در ایران که پرچمدار مبارزه علیه رژیم صهیونیستی است به این مساله توجه چندانی نمی‌شود.

قطعا بسیاری از مردمی که از این کالاها استفاده می‌کنند از ماهیت آنها مطلع نیستند و نمی‌دانند با خرید این محصولات، به رژیم صهیونیستی در کشتار مردم فلسطین یاری می‌رسانند و این دولت است که باید تکلیف خود را با این مواضع دوگانه روشن کند و در تحریم کالاها همراه با مراجع شود. از سوی دیگر، مردم نیز باید با آگاهی از این که استفاده از این کالاها چه عواقبی برای فلسطینیان و گذشته از آنان، کل عالم اسلام دارد و منجر به تقویت دشمن و تضعیف کالاهای داخلی و در نتیجه، تضعیف اقتصاد کشورهای مسلمان می‌شود از این اقدام خودداری کنند و خدای نکرده دچار بی تفاوتی نسبت به این مساله نشوند.

دادگاه تجدید نظر فرانسه هفته گذشته فعالیت تمامی سازمان‌ها و موسسات تحریم کالاهای رژیم صهیونیستی را در این کشور به رسمیت شناخت.

منابع:
1. رساله‌ توضیح المسائل، ترجمه‌ فارسی، مساله‌ 2834.
2. پاسخ به استفتای دفتر نمایندگی ایران در آلمان، 25 اردیبهشت 1380.
3. رساله اجوبه الاستفتائات، ترجمه‌ فارسی، پرسش 1351.
4. رساله اجوبه الاستفتائات، ترجمه‌ فارسی، پرسش 1349.